W dniu 15.02.2021 ukazała się interpretacja ogólna Ministra Finansów, funduszy i polityki regionalnej w sprawie zasad ustalania wysokości kosztów uzyskania przychodu przy zbyciu wierzytelności własnych w ramach umowy faktoringu, co jest ważną informacją dla Faktorantów.
Interpretacja ta porządkuje dotychczasową praktykę administracji skarbowej i podaje zasady, jakimi w przypadku takiej umowy powinien kierować się podatnik (Faktorant) przy ustalaniu wysokości uzyskanych przychodów oraz poniesionych kosztów uzyskania przychodów, co powinno wykluczyć przypadki podwójnego opodatkowania podatnika z tego samego tytułu.
Rozbieżności w merytoryce
Z dokonanej przez Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej analizy wydanych indywidualnych interpretacji podatkowych wynika wniosek, iż interpretacje te przy analogicznym brzmieniu przepisów ustawy o CIT i ustawy o PIT są rozbieżne w swojej treści merytorycznej.
Obecnie można znaleźć interpretacje prawa podatkowego wydane przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej „Dyrektor KIS”), w których stwierdza ona m.in., iż faktoranci mogą rozpoznać koszty uzyskania przychodu jedynie wówczas, gdy ponieśli stratę na transakcji zbycia (cesji) wierzytelności własnej. Są to interpretacje wydane w oparciu do ustawy o PIT. W tych wydanych na gruncie ustawy o CIT Dyrektor KIS stwierdza, że za koszt uzyskania przychodu w kalkulacji podatku dochodowego od osób prawnych przy zbyciu (cesji) wierzytelności własnej można uznać wartość wierzytelności netto, czyli bez uwzględnionej w niej kwoty podatku VAT.
W związku z powyższymi rozbieżnościami zdaniem MF konieczna była interpretacja ogólna rozstrzygająca kwestie dotyczące skutków w podatku dochodowym, jakie wiążą się dla faktoranta ze zbyciem (cesją) na rzecz faktora wierzytelności, której część – bez uwzględnionej w wartości tej wierzytelności kwoty podatku VAT – została uprzednio przez faktoranta zaliczona do jego przychodów należnych.
Zbycie wierzytelności a koszty uzyskania przychodu
MF potwierdza stanowisko KIS, iż odpłatne zbycie przez podatnika (faktoranta) wierzytelności wynikającej z dokonanej wcześniej przez takiego podatnika na rzecz podmiotu trzeciego (dłużnika) sprzedaży towarów lub usług stanowi odrębną od wskazanej sprzedaży towarów lub usług operację gospodarczą, wywołującą po stronie zbywcy wierzytelności skutki w podatku dochodowym w postaci wystąpienia przychodu oraz kosztów uzyskania przychodu.
Zbycie wierzytelności Faktorowi nie jest związane z transakcją zawartą między wierzycielem a jego dłużnikiem, to odrębne zdarzenie gospodarcze i nie jest spłatą wierzytelności przez dłużnika. Zatem wierzyciel (faktorant), należność uzyskaną za zbywaną wierzytelność powinien zaliczyć do swoich przychodów w podatku dochodowym. Ma w związku z tym również prawo do uwzględnienia kosztów uzyskania tych przychodów.
Faktorant dokonując zbycia wierzytelności na rzecz faktora za 100% jej wartości nominalnej brutto – do swoich kosztów uzyskania przychodów zaliczyć będzie mógł wartość zbywanej wierzytelności pieniężnej w jej pełnej kwocie uwzględniającej podatek od towarów i usług
Podsumowanie
Konkludując, dla faktoranta podstawą ustalenia kosztów uzyskania przychodów jest zasada ogólna wynikająca z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT. Kosztem poniesionym w rozumieniu art. 15 ust. 1 będzie – co do zasady – nominalna wartość zbytej wierzytelności w ujęciu brutto (tj. z uwzględnioną w wartości wierzytelności kwotą podatku VAT).
Podkreślić należy jednak, iż podatnik (faktorant) do kosztów uzyskania przychodów będzie mógł zaliczyć zapłacone na rzecz faktora wynagrodzenie, za wykonywane w ramach umowy faktoringowej usługi, także w przypadku, kiedy wynagrodzenie zostało uregulowane w drodze umownego potrącenia z kwotą należności wypłacanej przez faktora faktorantowi za nabytą od niego wierzytelność.
